Điều tra MH17: Hà Lan lo Úc và Malaysia mất niềm tin?

Sàn máy bay với các lỗ thủng (vòng đỏ)

Một nguồn tin trong nước tiết lộ với tờ Fairfax rằng “các nhà ngoại giao của Malaysia và Australia đã cảm thấy bực tức về sự thụ động của Hà Lan”. Nguồn tin này cho biết, Australia và Malaysia đã bắt đầu “thiếu kiên nhẫn” với việc quốc gia châu Âu nghiêng về duy trì đàm phán tiếp cận hiện trường vụ tai nạn thông qua Kiev hơn là với các phiến quân ly khai, lực lượng đang kiểm soát khu vực này.

Ngay từ giai đoạn đầu của cuộc điều tra, Malaysia đã có một quan điểm riêng biệt, đó là sự cởi mở với các phiến quân, đáng chú ý nhất là khi họ đã đàm phán lực lượng ly khai để lấy lại hộp đen của chiếc máy bay và âm thầm tới Donest để thu thập lại thiết bị này.

Vào cuối tuần qua, Thủ tướng Australia Tony Abbot và người đồng cấp Malaysia Najib Razak đã khiến Hà Lan bất ngờ khi tại cuộc gặp này, hai bên cho biết họ có ý định gửi các nhóm điều tra trở lại hiện trường vụ tai nạn vào trước mùa đông để tìm kiếm bằng chứng.

Ngoại trưởng Hà Lan Frans Timmermans (trái) và người đồng cấp Australia Julie Bishop (phải) tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO vào tuần trước

Theo Telegraaf, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cũng không hề biết tới quyết định trên cho tới khi nó được công bố trước truyền thông, đáng chú ý là trong tuyên bố này không hề đề cập tới Hà Lan.

Tờ Telegraaf cũng cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammudin Hussein đã có một  tuần làm việc tại Kiev để đàm phán trực tiếp với Ukraine về khả năng tiếp tục tiếp cận hiện trường. Vào tối ngày 9/9, ông Hussein cũng đã tới Mát-xcơ-va để tiến hành các cuộc đàm phán về vụ tai nạn máy bay MH17, sau đó ông Hussein mới tới Amsterdam, Hà Lan.

Đáp lại các động thái từ phía 2 quốc gia này, Hà Lan tuần này đã cử trưởng nhóm điều tra Pieter-Jaap Aalbersberg  trở lại Kiev. Tuy nhiên Amsterdam từ chối sự rạn nứt trong mối quan hệ với 2 đồng minh. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hà Lan cho biết, quốc gia  này vẫn đang hợp tác chặt chẽ với những quốc gia có liên quan. Và hoàn toàn không có dấu hiệu căng thẳng tại cuộc họp giữa hai nhà ngoại giao của Hà Lan và Australia ở Hội nghị thượng đỉnh NATO tại sứ Wales vào tuần trước.

Cảnh sát Liên bang Australia, cùng các đối tác của Hà Lan và Malaysia tại hiện trường vụ rơi máy bay MH17

Vào ngày 10/9, Hà Lan đã công bố báo cáo sơ bộ kết quả điều tra vụ tai nạn MH17, tuy nhiên bản báo cáo này đã không thỏa mãn được sự chờ đợi của dư luận trong thời gian qua khi không chỉ ra được thủ phạm đã bắn rơi chiếc máy bay này.

Trong khi đó tờ Fairfax dẫn lời Phát ngôn viên của Bộ ngoại giao và Thương mại Australia: “Australia hoan nghênh việc Ủy ban An toàn Hà Lan đưa ra báo cáo điều tra sơ bộ về vụ tai nạn máy bay MH17. Bất cứ động thái quay trở lại hiện trường, nhằm mục đích phục vụ cho cuộc điều tra sẽ được xem xét chung bởi Hà Lan, Malaysia, Ukraine và các đồng nghiệp OSCE, và sẽ diễn ra tại địa điểm và thời điểm an toàn”.